Rola podmiotów w ujęciu Ustawy o efektywności energetycznej z 20 maja 2016 r.

12.12.2016

ROLA ODBIORCY PRZEMYSŁOWEGO

Odbiorcy przemysłowi zostali pośrednio zobligowani do działań na rzecz efektywności energetycznej – poprzez obowiązek oszczędności 1,5% energii finalnej przez podmioty zobowiązane, które realizują przedsięwzięcia służące poprawie efektywności u odbiorcy końcowego. Zobowiązania dotyczą podmiotów, które spełniły dwa warunki:

• zużyły co najmniej 100 GWh w ciągu roku poprzedzającego,
• oraz są firmą o określonym profilu działalności (m.in. wydobywczym, produkcyjnym w branżach: tekstylnej, chemicznej, szklarskiej, przetwórstwa owoców i warzyw, metalurgii i odlewnictwa, budowlanej), cechującym się dużą energochłonnością np. hutnictwo, produkcja szkła, tkanin, recykling; dokładna lista działalności jest wymieniona w Art.15.1 ustawy.

Działania odbiorców przemysłowych muszą spełniać określone warunki: są zakończone po 1 stycznia 2014, dotyczą oszczędności energii finalnej w ilości co najmniej 10 toe.

Konieczne jest potwierdzenie uzyskania wyników audytem energetycznym. Następnie przedkłada się przedsiębiorstwu energetycznemu, które obsługuje obiekt, oświadczenie o uzyskaniu oszczędności energii finalnej wraz z informacją o ilości energii którą zaoszczędzono, i takiej, która stanowiłaby 1,5% oszczędności dla danego obiektu, dołączając audyt efektywności energetycznej. Ostatecznie przedsiębiorstwo energetyczne rozlicza się z URE z zaoszczędzonej u odbiorcy końcowego energii, w związku z czym nie ma możliwości otrzymania świadectw efektywności energetycznej
za te przedsięwzięcia.

Odbiorca może corocznie składać oświadczenia o oszczędności dla tego samego działania do przedsiębiorcy, pod warunkiem, że uzyskana oszczędność energii finalnej jest większa niż wynikająca z progu procentowego obliczonego dla tego obiektu.

Ustawodawca przewidział konkretne formy przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej. Zaproponowano m.in.:

• modernizacje,
• zwiększenie poziomu użytecznego wykorzystania energii,
• działania na rzecz zmniejszania strat w budynkach, sieciach, urządzeniach przemysłowych i energetycznych, telekomunikacyjnych czy też do użytku domowego.

Rozwinięte punkty listy działań są  dostępne w rozporządzeniu ministra, aktualnie obowiązuje obwieszczenie ministra gospodarki z dnia 21 grudnia 2012 r.

Datą do której należy rozliczyć się z wykonania obowiązku przez przedsiębiorstwo energetyczne (innym niż opłata zastępcza) jest 30 czerwca, maksymalnie 3 lata po roku, którego dotyczą uzyskane świadectwa.

Podmiot zobowiązany, nierealizujący powyższego obowiązku, bądź podający nieprawdziwe lub błędne informacje dotyczące realizowanych przedsięwzięć podlega karze pieniężnej w wysokości maksymalnie 10% wartości przychodu z poprzedniego roku podatkowego ukaranej jednostki.

Dodatkowo, w ramach zmiany w ustawie prawo energetyczne zobowiązało sprzedawcę energii do informowania odbiorcy o ilości energii elektrycznej zużytej przez tego odbiorcę w poprzednim roku, o miejscu, w którym są dostępne informacje o przeciętnym zużyciu energii elektrycznej dla danej grupy przyłączeniowej odbiorców, oraz, co istotne, o środkach poprawy efektywności energetycznej.

Ustawa wprowadza również zmiany w sposobie przyznawania świadectw pochodzenia z kogeneracji dla odbiorcy przemysłowego. Wniosek o wydanie gwarancji pochodzenia składa się, w ciągu 30 dni od dnia zakończenia wytwarzania, do operatora systemu elektroenergetycznego dystrybucyjnego lub przesyłowego, na którego obszarze działania została przyłączona instalacja. Operator ma 30 dni od otrzymania wniosku na dostarczenie go Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki. Dalsze działania URE prowadzące do wydania zaświadczenia, jakim jest  gwarancja pochodzenia, opisuje Kodeks Postępowania Administracyjnego.

Wniosek składany przez odbiorcę – wytwórcę przemysłowego, składa się wraz
z informacjami o:

• przedsiębiorstwie wytwarzającym,
• okresie wytwarzania,
• dacie powstania jednostki,
• lokalizacji jednostki,
• korzystaniu z innych mechanizmów wsparcia.

Konieczne są też informacje o sposobie wytwarzania energii: rodzaju i mocach jednostki kogeneracyjnej, wartości opałowej wykorzystywanych paliw, ilości energii wprowadzanej do sieci, ciepła i energii elektrycznej wytworzonej w kogeneracji oraz energii zaoszczędzonej dzięki wykorzystaniu tej technologii.

ROLA DUŻEGO ODBIORCY

Duży odbiorca energii elektrycznej ma obowiązek przeprowadzania lub zlecania co 4 lata audytu energetycznego przedsiębiorstwa. Zobowiązanie to nie dotyczy jednostek, które mają system zarządzania energią lub system zarządzania środowiskowego, gdy w ramach tych systemów wykonano audyt energetyczny. Jeżeli przeprowadzono go po 5 grudnia 2012r., przed wprowadzeniem ustawy  uznaje się go za ważny – należało o nim poinformować URE do 30 października 2016r. Wszyscy duży odbiorcy muszą poinformować prezesa URE o fakcie przeprowadzenia audytu i możliwościach uzyskania oszczędności z niego płynących w ciągu 30 dni od dnia jego przeprowadzenia.

Ustawodawca przewidział również podstawowe zasady prowadzenia audytu efektywności energetycznej.

• Audyt przede wszystkim należy powierzyć ekspertom, którzy nie są bezpośrednio zaangażowani w działalność przedsiębiorcy.
• Audyt powinien być wykonywany na podstawie aktualnych i reprezentatywnych danych, zawierać szczegółowe informacje dotyczące zużycia energii, identyfikując co najmniej 90% zużycia. Nie należy się skupiać jedynie na poborach licznikowych, istotne jest przeanalizowanie energochłonności całego cyklu życia obiektu.
• Pierwszy audyt musi odbyć się do 1 października 2017 roku.

Nie wypełnienie tych obowiązków implikuje ukaranie przez Prezesa URE karą pieniężną, w wysokości do 5% przychodu przedsiębiorcy z roku wcześniejszego.

ROLA SAMORZĄDÓW

Nowa ustawa o efektywności energetycznej zobowiązuje jednostki sektora publicznego
do stosowania co najmniej jednego środka poprawy efektywności energetycznej.
Ustawodawca przedstawia listę działań, które jednostka może podjąć:

• nabycie lub wymiana urządzeń, pojazdów, instalacji, na takie, które charakteryzują się niskim zużyciem energii i niskimi kosztami eksploatacji (samochody służbowe, drukarki, monitory);
• wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego, który musi następnie zostać potwierdzony wpisem organizacji do rejestru ekozarządzania i audytu;
• przeprowadzenie termomodernizacji;
• zrealizowanie i sfinansowanie przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej.

Przedsięwzięcia takie mogą być prowadzone na podstawie umowy o poprawę efektywności energetycznej. Umowa taka cechuje się określeniem możliwych
do uzyskania oszczędności i sposobu wynagradzania, uzależnionego od osiągniętych oszczędności.

!!!Przykład!!!

Miasto Poznań podaje realizowane przedsięwzięcia do publicznej wiadomości. Dotyczą one tworzenia Systemów Zarządzania Energią (w tym prowadzony przez Audytel), termomodernizacji, budowy przetwórni odpadów. W tym przypadku ma miejsce wdrażanie zróżnicowanych metod poprawy efektywności energetycznej.

Istotnym działaniem jednostki jest informowanie o swoich działaniach na rzecz efektywności w społeczności lokalnej: przy użyciu strony internetowej danego urzędu
lub inną metodą pozwalającą na rozpowszechnienie takiej informacji.

Autor: Adam Mrozowski